خرید جنس بدون مشاهده آن
آیا میتوان جنسی را که قصد خرید آن را داریم بدون دیدن معامله کرد؟
جنسى را كه با ديدن معامله مىكنند، مانند خانه و اتومبيل و بسيارى از انواع فرشها، معامله آن بدون مشاهده صحيح نيست.
جنسى را كه با ديدن معامله مىكنند، مانند خانه و اتومبيل و بسيارى از انواع فرشها، معامله آن بدون مشاهده صحيح نيست.
جنسی را که میفروشند و چیزی را که عوض آن میگیرند چند شرط دارد: 1- باید مقدار آن معلوم باشد، بهوسیله وزن، یا پیمانه، یا شماره و عدد. 2- توانایی بر تحویل آن داشته باشند، بنابراین فروختن حیوانی که فرار کرده، صحیح نیست، حتی اگر چیزی به آن ضمیمه کنند (بنا بر احتیاط واجب). 3- صفات و خصوصیاتی که در آنهاست و در ارزش جنس و میل مردم به معامله اثر دارد معین نمایند. 4- شخص دیگری در جنس یا عوض آن حقی نداشته باشد، بنابراین مالی را که نزد کسی گرو گذاشتهاند بدون اجازه او نمیتوان فروخت و نیز خریدار میتواند بهجای پول، منفعت ملک خود را بدهد، مثلاً فرشی از کسی بخرد و در عوض آن منافع یکساله خانه خود را به او واگذار کند. خریدار و فروشنده در تعیین نرخ کالا آزادند، ولی اگر این آزادی در مواردی سبب فساد و اختلال نظام اقتصادی جامعه اسلامی گردد، حکومت اسلامی در چنین مواردی میتواند تعیین نرخ کند و مردم را به آن ملزم سازد.
درصورتیکه خریدار، پول معامله را پرداخته و بیع انجامشده، فروشنده موظف است جنس را تحویل دهد.
درصورتیکه وسیله را بهصورت امانت باشد، قیمت اضافى متعلّق به صاحب وسیله است مگر اینکه مسئولین شرکت هنگام امانتگذاری تصریح کنند که مبلغ اضافه از آن آنها میباشد.
اگر هر دو معامله بهصورت قطعى و جدی با شرایط انجام گیرد اشکالى ندارد.
خریدوفروش چيزهايى كه در بين مردم مال محسوب نمىشود؛ هرچند براى شخص خاصی ارزش داشته باشد باطل است مانند بسيارى از حشرات.
هرگاه كسى جنسى را نسيه بفروشد ولى بعداً مقدارى از طلب خود را كم كند و بقيّه را نقد بگيرد اشكال ندارد.
در زكات فطره مىتوان به جاى جنس، پول داد، مثلًا حساب مىكند قيمت يك من گندم چه اندازه است؛ پول آن را به همين عنوان به فقير مىدهد، ولى بايد توجّه داشت ملاك، قيمت خرده فروشى در بازار آزاد است نه قيمت عمده فروشى و نرخ رسمى و به تعبير ديگر بايد پولى بدهد كه فقير اگر بخواهد بتواند با آن همان جنس را از بازار بخرد.
جنس و رنگ خاصی در جامه احرام شرط نيست، امّا نبايد دوخته باشد.
در دو مورد میتوان باوجود عیب بعد از تحويل گرفتن مال معامله را فسخ کرد. 1. اگر حيوان معيوبى را بخرد و قبل از گذشتن سه روز عيب ديگرى پيدا كند بازهم مىتواند آن را پس دهد.2. اگر فقط براى خريدار تا مدّتى حقّ فسخ قرار دادهشده باشد و در آن مدّت مال عيب ديگرى پيدا كند در اين صورت نيز مىتواند معامله را فسخ كند هرچند آن را تحويل گرفته باشد.
در معامله یک نوع جنس چنانچه جنسهایی را كه با وزن و پيمانه نمیفروشند بلكه با عدد و متر مىفروشند مانند تخممرغ و پارچه و بسيارى از ظروف و يا با مشاهده مىفروشند مانند بسيارى از حيوانات، اگر تعداد كمتر را به تعداد بيشتر بفروشند اشكال ندارد.
لازم است رضایت فروشنده را ولو با دادن مبلغی به دست آورید.