تقسیم دیه و قصاص در جنایت
آیا در جنایت عمدی میتواند برای قسمتی از جنایت طلب قصاص کرده و برای بخش دیگر دیه بگیرد؟
درصورتیکه جنایات متعدّد باشد مثلاینکه جند انگشت او را قطع کند مانعی ندارد.
درصورتیکه جنایات متعدّد باشد مثلاینکه جند انگشت او را قطع کند مانعی ندارد.
هرکدام داراى ارش هستند و اگر آسیب به مغز سبب از میان رفتن منافع (مانند تکلّم و گویایى و مانند آن) شود دیه منافع جارى است.
در فرض سؤال دو ديه کامل دارد، در اینگونه موارد اگر صدمه کلی است دیه کامل دارد و الا به نسبت صدمه واردشده ارش دارد.
در افراد بالغ و مانند آن، معیار مهرالمثل است و در دختران کوچک باید ارش البکاره در نظر گرفته شود، ولى درصورتیکه افراد بالغ از طریق تصادف و مانند آن چنین آسیبى ببینند، احتیاط واجب آن است که نسبت به تفاوت مهرالمثل و ارش البکاره مصالحه کنند، مهرالمثل با مراجعه به افرادى که همانند آن دختر ازنظر سنّ و سال و منزلت اجتماعى و جهات دیگر هستند، در نظر گرفته میشود، مثلاً خواهران، خواهرزادهها، دختر عمّهها و دخترعموها، چنانچه ازنظر عرفى شبیه هم باشند، با یکدیگر مقایسه میشوند.
الف) آرى ضامن است.ب) هرگاه هزینه بیش از دیه باشد باید علاوه بر دیه تفاوت آن را نیز بپردازد.ج) معمولاً از قبیل قتل شبه عمد است.
دیه بیضهها تفاوتی ندارد زیرا کارایی متفاوت ندارند، بنابراین دو بیضه دیه کامل دارد و هرکدام نصف دیه رادارند.
ظاهر ادلّه این مسئله فعلیت درمان است، بنابراین تا درماننشده باید دیه را بدهد.
احتیاط واجب آن است که دیه آن را بپردازد اما زن مزبور بر او حرام نمیشود.
باید مدّت قابلتوجهی مثلاً یک روز یا بیشتر بماند.
فساد عضو مراتبى دارد؛ گاهى بکلّى از کار میافتد و گاهى درصدى از کارایی آن از بین میرود و هرکدام دیهیا ارش خاص خود را دارد.