مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

از مصادیق سروصورت است و مشمول احکام شجاج است.

فرقى میان اعضاى بدن نیست، در هر مورد پانزده درصد دیه عضو است.

لاله هر دو گوش اگر از بیخ کنده شود دیه کامل دارد و امّا نسبت به بقیّه، اگر شنوایى از کار بیفتد آن‌هم دیه کامل دارد و منظور از فلج کردن گوش آن است که لاله چنان آسیب ببیند که خود را رها کند و مانند یک قطعه گوشت آویزان شود؛ و دیه فلج کردن دوسوّم دیه کامله است.

درصورتی‌که از طریق جرّاحى امروز، کاملاً ترمیم شود باید ارش پرداخت شود؛ و چنانچه نقصانى باقى بماند، باید به نسبت محاسبه شود. در ضمن همان‌گونه که نوشته‌اید دیه پلک بالا ثلث و پلک پایین نصف و باقیمانده (یک سدس) ملغى است.

دیه‌ی ‌این ضربه ثلث دیه قتل است و نسبت به نقص عضو دیه ندارد، امّا حالت فراموش‌کاری به مقدارى که حاصل‌شده است، ارش دارد یعنى آن را به‌کل دیه عقل و هوشیارى که دیه کامل است می‌سنجند و به همان نسبت باید دیه بپردازند.

اولاً: منظور از فساد بینى آن است که براثر عفونتِ جنایت، یا پاشیدن اسید، یا مانند آن، کل بینى از بین برود. ثانیاً در صورت فساد کامل، دیه کامله دارد و در صورت شکستن و فساد ناقص، اعم از اینکه جبران شود یا نشود، رجوع به ارش خواهد شد.

جراحات وارده بر سر و صورت را شجاج گویند.

منظور از سوراخ کردن این است که مثلاً با نوک خنجرى ازیک‌طرف بینى بزنند و از طرف مقابل بیرون آید و در شرایط فعلى که به‌راحتی قابل‌ترمیم است، دیه تبدیل به ارش می‌شود.

افراد از این جهت مختلفند، در صورتى که گوشت کافى نداشته باشد ملتحمه و مانند آن تصوّر نمى شود، ولى سمحاق و موضحه و مثل آن قابل تصوّر است.

چانه در حکم صورت است.

اگر کبودى متّصل واحدى بوده باشد، یک جنایت محسوب مى شود. و اگر دو کبودى جداگانه از هم باشد، دو جنایت حساب مى شود.

حدّاقل دیه در اینجا دیه سرخ شدن است، که یک پنجم مثقال طلاست ( مثقال شرعى حدود 18 نخود است و مثقال معمولى 24 نخود) بنابراین، اگر به حساب مثقال معمولى باشد یک چهارم از آنچه در بالا گفتیم کم مى شود.