مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

اولیاء دمی که رضایت نداده‌اند می‌توانند دیه خود را بالمناصفه از آن‌ها بگیرند.

آرى، حقّ النّاس است و در اختیار ولىّ دم است.

جدّ پدرى، یا وصی، یا قیّم، حق ندارند دیه صغیر را ببخشند، یا به کمتر از مقدار شرعى مصالحه کنند، مگر اینکه مصلحت خاصی در آنجا حاکم باشد و منفعت صغیر ایجاب کند.

مستحقّ دیه می‌تواند از قسمتى یا از تمام حقّ خود صرف‌نظر کند، ولى حاکم شرع نمی‌تواند تغییرى در آن بدهد، همچنین جانى نیز چنین حقّى را ندارد.

1 ـ فاضل دیه حقّ قاتل است و از او به ورثه می‌رسد2ـ آرى می‌تواند گذشت کند.3- انگیزه‌ها تفاوت نمی‌کند و معیار عفو است.

در فرض سؤال بعداً نمی‌توانند تغییر نظر دهند.

مطالبات میّت بر هر چیز مقدّم است و اولیاى دم در فرض مسئله حقّ بخشش ندارند.

در قصاص عضو جایز است ولی در قصاص نفس در میان فقها اختلاف است و جواز عفو بعید نیست و احتیاط در مصالحه است ولی دیه خسارتی است که به مقتول وارد می‌شود و از او به ورثه منتقل می‌شود و مجنی علیه نمی‌تواند آن را ببخشد.

آری حق او محفوظ است ولی باید سهم دیه سایر ورثه را بپردازند.

ولىّ امر حقّ عفو ندارد، بلکه باید یا قصاص کند، یا دیه بگیرد، (هرکدام که به مصلحت مسلمین باشد)

می‌توانند قصاص را با رضایت قاتل به هر چیزى تبدیل کنند، ولى رعایت انصاف درهرحال خوب است.

درصورتی‌که قیّم تشخیص داده که دیه گرفتن به نفع آن دیوانه است، بعد از عاقل شدن حق قصاص ندارد در غیر این صورت حق دارد.