مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

مستحق نمى‏تواند خمس را بگيرد و به مالك ببخشد، مگر آن مقدار كه درخور شأن اوست كه اگر خودش مالى داشت به آن شخص ممكن بود ببخشد.

لازم نيست به سيّد گفته شود كه اين پول خمس است، بلكه مى‏تواند به‌عنوان هديه به او بدهد و نيّت خمس كند، همچنين در مورد سهم امام كه به اذن حاكم شرع به اشخاص مستحقی مى‏دهد.

چيزى را كه افراد مستحق از باب خمس يا زكات مى‏گيرند خمس ندارد، هرچند از مخارج سالشان به عللى زياد بيايد، ولى اگر از مالى كه از اين طريق به او رسيده منفعتى ببرد، مثلاً از درختى كه از باب خمس به او داده‌شده ميوه‏اى به دست آورد بايد خمس آن مقدارى كه از مخارج سالش زياد آمده بپردازد.

در مواردى كه مال را از طرف صاحب اصلى آن در راه خدا صدقه مى دهند به سيّد يا غيرسيّد مى توان داد و اگر خودش مستحق باشد خودش نيز مى تواند بردارد.

باید آن را به صاحبش برگردانید. واگر به هیچ وجه صاحبش پیدا نمى شود، آن را بفروشید و قیمت آن را به مستحقّ بدهید.

هرگونه اهانت شدید مشمول تعزیر است.‌

در صورت نزدیکی محرم با همسر در حج نيابتى، اجير حقّ مال‌الاجاره دارد، هرچند بايد به وظايف نزدیکی با همسر در حال احرام عمل کند (البته اين احكام در صورت علم و عمد است).

كسى كه حج بر او مستقرشده، يعنى سال اوّل با داشتن استطاعت از تمام جهات به حج نرفته، اگر بعداً به‌واسطه بيمارى، يا پيرى، قدرت رفتن را از دست بدهد، يا براى او بسيار مشقّت داشته باشد، واجب است نايب بگيرد، مشروط بر این‌که اميد خوب شدن و قدرت پيدا كردن در آينده را نداشته باشد.

اگر هنگام عقد مطلب را به اطّلاع زوج نرسانده باشد به همان مقدار کسر می‌شود.

مساله از موارد شبهه، و مشمول قاعده درء است.‌

در این موارد اشکالی ندارد.

اگر دسترسى به فقير ندارد مى ‏تواند مقدارى از مال خود را به نيّت فطره جدا كرده و براى مستحقّى كه در نظر دارد يا براى هر مستحق كنار بگذارد و بايد هر وقت كه آن را مى‏ دهد نيّت فطره نمايد.