هرگاه كسى چيزى را وقف كند از ملك او خارج مىشود نه او، و نه ديگران نمىتوانند آن را بفروشند، يا ببخشند و هيچ كس از آن ارث نمىبرد، ولى در بعضى از موارد فروختن آن جايز است.
وقف مشاع جايز است، يعنى مى‌توان مثلًا، دو دانگ از خانه يا مزرعهاى را وقف كرد
اثبات وقف بودن یا از طریق علم و شهرت در محل است و یا بیّنه شرعیّه (دو شاهد عادل) و تنها با ادّعا و حتّى وقف نامه هاى مشکوک چیزى ثابت نمى شود، مگر آن که وقف نامه مورد اعتماد باشد.
شرایط موقوفه عبارتند از 1- ملک واقف باشد 2- عين باشد 3 - معلوم و معين باشد 4- قابل انتفاع يا منفعت باشد.
وقف باید چیزی باشد که عین آن باقی بماند و از منافع آن استفاده شود بنابراین منافع مالی مانند حمل گوسفند را می توان وقف کرد که از شیر و پشمش استفاده کنند ولی وقف منافعی مانند میوه که اصل آنها باقی نمی ماند صحیح نیست.
توليت مربوط به مستغلّات مسجد است. بنابراين، مسجدى كه مستغلّات ندارد نيازى به توليت ندارد.
بعد از تحقّق وقف، املاك وقفى را نمى‌توان تغيير داد مگر اينكه ضرورتى ايجاب كند؛ مثلاً ملك موقوفه در آن شرايط هيچ فايده‌اى براى مصارف وقف نداشته باشد. بنابراین چنانچه در حال و آينده نياز به استفاده از آن مكان مطابق نيّت واقف نباشد (مثل آب‌انبار در زمان ما) مى‌توان براى ساير كارهاى عامّ المنفعه از آن استفاده كرد. و در صورتى كه امكان استفاده از آن مكان نباشد مى‌توانند آن را بفروشند و مكان ديگرى خريده و از آن براى كارهاى عام‌المنفعه استفاده كرد.
اجاره جایز نیست ولی خرید مانعی ندارد.
اگر برای هزینه کردن درآمد مسجد شرط خاصی نشده و فقط به مسجد اهداء شده صرف آن در هزینه های مرثیه خوانی در حد معقول مانعی ندارد.
بايد اعمالى را كه بر عهده هرکدام از دو طرف مىباشد قبلاً معيّن كنند، مانند تعمير قنات، يا موتور چاه و همچنين تهيّه كود و وسيله سم‌پاشی و غير این‌ها و اگر عرف و قاعدهاى در محل باشد همان كافى است.
درآمد را نمی توان وقف کرد بلکه خود ملک باید وقف شود، بنابراین در فرض سؤال؛ که قصد وقف درآمد داشته می تواند صرف نظر کند.
درخت از آن‌کسی است که مالک آن بوده و در زمین نشانیده است لکن اگر بدون اجازه صاحب زمین بوده است صاحب زمین حق دارد که اجاره بگیرد یا درخت را از اصل بیرون بیاورد و به صاحبش بدهد.
