مسأله 639ـ هرگاه چيزهايى که در مسأله سابق گفتيم پيدا نشود، بايد برگرد و غبارى که روى لباس و مانند آن است تيمّم کند و چنانچه غبار پيدا نشود بايد بر گِل تيمّم کند و اگر گل هم پيدا نشود احتياط واجب آن است که نماز را بدون تيمّم بخواند و بعداً قضاى آن را نيز به جا آورد و چنين کسى را «فاقد الطّهورين» نامند.
مسأله 665ـ هرگاه به جاى غسل تيمّم کند لازم نيست وضو بگيرد، يا تيمّم ديگرى بدل از وضو کند، خواه غسل جنابت باشد يا غسلهاى ديگر، ولى احتياط مستحب آن است که در غسلهاى ديگر وضو بگيرد يا اگر نمى تواند تيمّم ديگرى بدل از وضو کند.
مسأله 664ـ هرگاه چند غسل بر انسان واجب شود و نتواند غسل کند يک تيمّم به قصد همه آنها کافى است.
مسأله 643ـ تيمّم بر ديوار گلى صحيح است و احتياط مستحب آن است که با وجود زمين يا خاک خشک بر زمين يا خاک نمناک تيمّم نکند.
مسأله 638ـ تيمّم بر سنگ آهک و سنگ گچ و سنگ مرمر و سنگ سياه و مانند آن جايز است،ولى تيمّم بر جواهرات مانند سنگ عقيق و فيروزه باطل است و احتياط واجب آن است که بر گچ و آهک پخته وهمچنين بر آجر و سفال تيمّم نکند.
مسأله 635ـ هرگاه کسى به واسطه تنگى وقت تيمّم کرده و مشغول نماز است و در بين نماز آبى که داشته از دست برود براى نمازهاى بعد مى تواند با همان تيمّم نماز بخواند.
مسأله 658ـ کسى که وظيفه اش تيمّم است نبايد پيش از وقت نماز تيمّم کند، ولى اگر براى کار واجب ديگر يا کار مستحبّى تيمّم کند و تا وقت نماز عذرش باقى باشد مى تواند با همان تيمّم نماز بخواند.
مسأله 637ـ تيمّم بر چند چيز جايز است: خاك، شن، ريگ، كلوخ (خاكهاى به هم چسبيده) و سنگ، به شرط اين كه پاك باشند.
مسأله 631ـ هرگاه آب يا ظرفش غصبى است، يا از طلا و نقره است و آب و ظرف ديگرى ندارد،بايد به جاى وضو يا غسل، تيمّم کند.
مسأله 625ـ هرگاه آب دارد ولى مى ترسد اگر وضو بگيرد بيمار شود يا بيمارى او به طول انجامد، يا شدّت کند، يا معالجه آن سخت شود، در تمام اين موارد بايد تيمّم کند، ولى اگر مثلاً آب گرم براى او ضرر ندارد بايد با آب گرم وضو بگيرد يا غسل کند و لازم نيست يقين به ضرر داشته باشد همين اندازه که خوف ضرر داشته باشد کافى است که وضو نگيرد و تيمّم کند.
مسأله 628ـ هرگاه به مقدار کافى آب دارد امّا اگر آن را به مصرف وضو يا غسل برساند مى ترسد خودش يا فرزندان يا دوستان و همراهانش از تشنگى هلاک يا بيمار شوند، يا فوق العاده به زحمت بيفتند، بايد تيمّم کند و آب را نگه دارد، همچنين اگر انسان غير مسلمانى جان او در خطر باشد بايد آب را به او بدهد و تيمّم نمايد، درباره حيوان نيز همين حکم جارى است.
مسأله 632ـ در تنگى وقت که اگر بخواهد وضو بگيرد يا غسل کند همه نماز يا مقدارى از آن خارج از وقت واقع مى شود بايد تيمّم کند.
