داشتن اجتهاد برای تشخیص اعلم
براى تشخیص اعلم، آیا اهلفن باید مجتهد باشند؟
اجتهاد در اهل خبره براى تشخیص اعلم شرط نیست.
معنی مجزی بودن عمل به رساله عملیه
آیا تصریح به جواز عمل به رساله که معمولاً در ابتداى رسالهها نوشته میشود به معناى نفى دیگران است؟
تصریح به جواز عمل به رساله، دلیل بر نفى دیگران نیست، بلکه ممکن است دیگران هم در شرایط مساوى و هر دو یا هرچند نفر جایز التّقلید باشند. آرى اگر کسى در اوّل رساله خود بنویسد عمل به این رساله متعیّن است و عمل به غیر آن جایز نیست مفهومش نفى دیگران است درحالیکه هرگز ندیدهایم احدى در مقدمه رساله چنین چیزى بنویسد.
تعارض شهادت اهل خبره در تشخیص اعلم
در صورت تعارض شهادت اهل خبره نسبت به اعلمیت مجتهدین، وظیفه چیست؟ آیا بهتر نیست ببینیم خبره بودن کدام خُبره بیشتر و کاملتر است و به قول او اعتماد کنیم؟
از هر طریقى علم یا اطمینان حاصل شود کافى است و در صورت تعارض مخیّر هستید.
شناخت اعلمیت توسط غیرروحانی
آیا ممکن است غیرروحانی، توانایى شناخت مجتهد و مرجع اعلم را داشته باشد؟ در این صورت، آیا قول چنین شخصى در اثبات اجتهاد یا اعلمیت حجّت است؟
درصورتیکه آن فرد ثقه و مورد اعتماد باشد و از اهل خبره پرسش کند، میتوان به حرف او اعتماد کرد.
تقلید از مرجع تقلید پدر یا همسر
آیا زن و فرزند باید از مرجعِ تقلیدِ شوهر و پدر تقلید کنند، یا در تقلید آزاد هستند؟
هر کس در تقلیدش آزاد است; باید تحقیق کند و مطابق آن تقلید نماید. لذا زن در انجام دستورات دينى خود كاملاً آزاد است و مجبور نيست از شوهر تبعیت كند.
مراجعه به افراد مورد وثوق در انتخاب مرجع اعلم
آیا طلبههایی که سالهای اوّل طلبگى را میگذرانند، میتوانند با استفاده از معیارهاى فکرى خودشان، مجتهد اعلم را انتخاب کنند؟
کافى نیست; بلکه لازم است از افراد سابقهدار حوزه که مورد وثوق هستند، سؤال کنند.
منظور از اهل خبره برای شناخت اعلمیت
اهل خبره که با معرفی و شهادت آنها مرجعیت و اعلمیت ثابت میشود، چه کسانى هستند؟
منظور از اهل خبره، علماى درجهدو و سه حوزههای علمیّه و شهرهاست که با مبانى فقهى آشنایى دارند.
بقا بر تقلید مرجع میّت قبلى که اعلم از میت بعدى و از حی بوده
وظیفه مکلّفى که از چند مجتهد، یکى پس از فوت دیگرى، تقلید نموده و از هرکدام مسائلی را در زمان حیاتشان یاد گرفته، نسبت به بقاء بر تقلید درصورتیکه هر یک از مراجع میّت قبلى، اعلم از بعدى بودهاند و اعلم از حىّ بودهاند؟
باید در مسائلی که از مرجع اوّل تقلید کرده است، بر تقلید او باقى بماند.
مراجعه به افراد مورد وثوق در انتخاب مرجع اعلم
آیا طلبههایی که سالهای اوّل طلبگى را میگذرانند، میتوانند با استفاده از معیارهاى فکرى خودشان، مجتهد اعلم را انتخاب کنند؟
کافى نیست; بلکه لازم است از افراد سابقهدار حوزه که مورد وثوق هستند، سؤال کنند.
عدالت مراجع و ساخت بناهای مجلل
نظر معظم له در مورد تشریفات مراجع در ساخت بناهای مجلل و تزیینات غیرضروری و چشمگیر چیست؟
درصورتیکه برای خودش انجام دهد و اسراف محسوب شود عدالت او از بین میرود و ادامه تقلید از او جایز نیست اما اگر برای اماکن عمومی است و مجلل بودن در حد مطلوب و باعث آبرومندی شیعه و مسلمین شود کار خوبی است.