مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

چک حواله‌ای بیش نیست، و ذمّه خریدار تا چک وصول نشود، مدیون فروشنده است; مگر این‌که فروشنده در حین معامله بپذیرد که ذمّه ثالث را به‌جای ذمّه خریدار قبول کند.

اگر شخصی کالایی را برای دیگری، به‌عنوان وکيل (یعنی از طرف او) بخرد بايد به همان مقداری که خریده بدهد؛ و می‌تواند حق‌الوکاله خود را دريافت کند. ولي اگر به‌صورت خریدوفروش باشد یعنی به اين عنوان‌ که اين جنس را هزار تومان به تو می‌فروشم باشد می‌تواند هزار تومان بفروشد؛ حتی اگر کمتر از این مقدار خریده باشد.

فروش مشروب و خوک به غیر مسلمین بنا بر احتیاط واجب جایز نیست اما اگر برای استفاده عقلایی غیر از خوراک انسان باشد مانند اینکه گوشت خوک را برای غذای سگ به آن‌ها بفروشد یا شراب را برای تهیه الکل صنعتی به کفار بفروشد مانعی ندارد.

درصورتی‌که قبر در زمین موقوفه نباشد و در زمین ملکی باشد فروش آن اشکالی ندارد مشروط بر اینکه میت که می‌‌خواهند روی آن دفن کنند را روی لحد میت قبل دفن کنند که نبش قبر لازم نشود مگر این‌که آثار جنازه قبلی از بین رفته باشد.

درصورتی‌که خریدار تحویل گرفته و دزد برده است خریدار ضامن است.

درصورتی‌که وسیله را به‌صورت امانت باشد، قیمت اضافى متعلّق به صاحب وسیله است مگر این‌که مسئولین شرکت هنگام امانت‌گذاری تصریح کنند که مبلغ اضافه از آن آن‌ها می‌باشد.

بسيارى از فقها معاملات زير را مكروه شمرده‌اند و بهتر است از آن‌ها اجتناب شود:1- صرافی و هر كارى كه ممكن است انسان را به رباخوارى يا ساير اعمال حرام بكشاند.2- كفن فروشى هرگاه به‌صورت شغل و حرفه درآيد.3- معامله با افراد پست و كسانى كه اموالشان مشكوك است، هرچند ظاهراً اموالشان حلال باشد.

درصورتی‌که سهمیه شخصی باشد مانعی ندارد ولی اگر برای خدمات حمل‌ونقل عمومی باشد جایز نیست.

فروختن اجناس تقلّبى كه خريدار از وضع آن خبر ندارد موجب بطلان معامله می‌‌گردد مانند فروختن شير مخلوط با آب يا روغنى كه آن را با پيه يا چيز ديگرى مخلوط کرده‌اند که به اين عمل «غش» می‌گویند و يكى از گناهان كبيره است؛ از پيغمبر اكرم صلی‌الله عليه و آله نقل‌شده است كه فرمود: «كسى كه در معامله با مسلمانان غِش كند، يا به آن‌ها ضرر برساند، يا تقلّب و حيله نمايد از ما نيست و هر كس با برادر مسلمانش غِش كند خداوند بركت را از روزى او مى‏برد و راه معاش او را مى‏بندد و او را به خودش وامى‏گذارد.

هر دو معامله باطل است. زيرا اقدام موکّل در این‌گونه موارد، به معني عزل وکيل نيست. شايد تصوّر می‌کرده که وکيل اقدام نکرده، لذا خودش اقدام می‌کند.

معامله بين اذان صبح و اوّل آفتاب.هرگاه كسى اقدام به خريدن چيزى كرده و هنوز معامله او تمام نشده ديگرى داخل معامله او شود.

درصورتی‌که صاحب‌ملک راضی به این کارشده باشد مانعی ندارد مگر این‌که در معامله مغبون شده باشد و خیار غبن را هم در قرارداد ساقط نکرده باشد.