دیهی سقط بر عهدهی کیست؟
دختری (نعوذبالله) از زنا حامله شده و حمل او پسری 7 ماهه بود، برای حفظ آبرو یک نفر از بستگان دختر به همراه مادربزرگش و یک نفر از بستگان آن پسر که دختر مدّعی بود حمل از طرف اوست به همراه شخص دیگری که رانندگی ماشین آنها را به عهده داشت آن دختر را پیش طبیب بردند و آن طبیب با رضایت دختر، بچه را سقط میکند، خواهشمندم بفرمایید شرعاً چه کسی باید دیه را بپردازد؟
دیه جنین بر کسانی است که در سقط دست داشتهاند، چنانچه مادر با میل و اختیار، خود را در اختیار طبیب قرار داده که سقط کند نیمی از دیه بر عهده اوست و باید علاوه بر پرداخت دیه از گناه بزرگی که مرتکب شدهاند بهطورجدی توبه کنند و با اعمال نیک آینده، گذشته را جبران نمایند.
مقدار دیه ضربه و جراحات به تفکیک
آیا امکان دارد که همه اقسام دیه در ضربه و جراحات را به تفکیک و یک جا بیان فرمایید؟
اگر بر اثر ضربه صورت سرخ شود، سرخی تا مدتی باقی بماند 1/5 (یک ونیم) مثقال شرعی، طلای سکه دار اگر بر اثر ضربه، صورت سبز و کبود شود 3 مثقال شرعی، طلای سکه دار اگر بر اثر ضربه صورت سیاه شود 6 مثقال شرعی، طلای سکه دار حارصه: جراحتی است که پوست بدن را می شکافد و به گوشت نمی رسد قیمت 1 شتر دامیه: آن است که علاوه بر شکافتن پوست، خون جاری شود؛ یعنی کمی در گوشت وارد گردد. قیمت 2 شتر متلاحمه: جراحتی است که به مقدار قابل توجهی در گوشت فرو می رود؛ ولی به پوست استخوان نمی رسد. قیمت 3 شتر سمحاق: ضربه ای است که گوشت را پاره می کند و به پوست نازکی که استخوان را پوشانیده می رسد ولی آن را پاره نمی کند. قیمت 4شتر موضحه: جراحتی است که سفیدی استخوان در آن نمایان می شود و پوست آن را پاره می کند. قیمت 5شتر هاشمه: ضربه ای است که استخوان را می شکند؛ خواه توام با جراحتی باشد یا نباشد. قیمت 10شتر منقله: ضربه ای است که سبب جابجایی استخوان ها می شود. قیمت 15 شتر مامومه: ضربه ای است که استخوان سر را می شکند و به مغز سر می رسد، ولی پوسته ای که روی مغز قرار دارد پاره نمی شود. قیمت 33 شتر دامغه: فراتر از مامومه است و آن ضربه ای است که جمجمه را می شکافد و به مغز می رسد. ثلث دیه کامل نفس جائفه: جراحتی است که به جوف بدن، مانند شکم یا سینه یا پشت یا پهلوها می رسد. قیمت 33 شتر (بنابراحتیاط ثلث دیه کامل) نافذه: جراحتی است که در بدن به مقدار قابل توجه نفوذ کند ولی در جوف (مانند شکم) وارد نشود. قیمت 10 شترتوضیح 1: چنانچه این موارد در اعضاء دیگر بدن غیر از سر و صورت ایجاد شود مقدار دیه آن نصف دیه سر و صورت است.توضیح 2: مثقال شرعی، معادل 18 نخود و مثقال معمولی معادل 24 نخود است؛ بنابراین یک چهارم با هم تفاوت دارند.توضیح 3: شتر در دیات موضوعیت ندارد؛ بلکه مقصود از یک شتر، یک صدم دیه است. لذا می شود دیه را از اقسام دیگر، مانند طلا و نقره نیز انتخاب کرد؛ هر چند شتر بهتر است.
دیه تشریح جسد انسان
آیا تشریح بدن درجایی که جایز است دیه دارد؟
تشریح بدن انسان در آنجا که شرعاً جایز است، بنابر احتیاط واجب دیه دارد، البته دکتر میتواند باکسانی که تشریح برای آنها نفعی دارد، شرط کند که آنها بپردازند.
تعیین کننده ی مقدار ارش
آیا تعیین ارش با قاضى است، یا حاکم شرع، یا کارشناس خبره و مورد وثوق (در شرایط فعلى، کارشناس پزشکى قانونى)؟
تعیین ارش با کارشناس مورد اعتماد و اهل خبره است که تعیین کند خسارت وارد بر مجنىٌّ علیه چند درصد بوده است و حکم نهایى را قاضى صادر مى کند.
اصالت داشتن موارد ششگانه دیات
آیا تمام موارد ششگانه دیه قتل نفس، اصالت دارد یا بعضى از آنها اصالت دارد؟
ظاهر این است که تمام موارد ششگانه اصالت دارد ولى شکّى نیست که در بسیارى از موارد اصل، همان دینار است.
عدم تغلیظ دیه اعضاء در ماه حرام
آیا دیه اعضاء هم در ماه حرام دو برابر میشود؟
در فرض سؤال تغلیظ نمیشود.
دیه زوال عقل در اثر هیبنوتیزم یا ترساندن
آیا زوال عقل کسی بدون صدمه جسمی موجب قصاص است؟( مثلا در اثر ترساندن یا هیبنوتیزم ) جنایت صورت گیرد ؟
فرقی ندارد و در زوال عقل قصاص نیست و باید دیه بپردازند.
دیهی شکستگی استخوان بینی
آیا شکستگى استخوان تیغه بینى دیه دارد یا ارش؟ اگر دیه دارد، آیا طبق شکستگى استخوان عضوى که دیه کامل دارد محاسبه میشود؟
اگر بینى کاملاً ضایع شود دیه کامله دارد و اگر چنین نباشد ارش دارد و منظور از ارش آن است که مقدار درصد نقص عضو خرابى آن در نظر گرفته شود و از مجموع کل دیه حساب شود. مثلاً اگر نقص عضو 25% باشد، 25 درصد دیه عضو به او پرداخته میشود.
حکم گرفتن خسارت افت قیمت وسیله نقلیه
آیا علاوه بر خسارت در تصادفات، گرفتن اُفت قیمت خودرو نیز مشروع است؟
درصورتیکه در عرف محل افت قیمت را نیز جبران میکنند به همان صورت عمل کند و الا واجب نیست و ظاهراً فعلاً در عرف افت قیمت را محاسبه نمیکنند مگر اینکه تفاوت قیمت سالم و معیوب بسیار زیاد باشد.
حکم دیه در صورت پیوند تخمدان زن اجنبی
آیا پیوند زدن تخمدان زن اجنبی برای باردارشدن زوجه دیه دارد؟
چنانچه ضرورت داشته باشد دیه ندارد.
پرداخت نصف دیه زن از بیتالمال
از جایی نقلشده است که «چنانچه مردی زنی را به قتل برساند و خانواده زن بخواهند قصاص کنند، باید نصف دیه مرد را بپردازند و اگر توانایی پرداخت نداشته باشند در صورت اجازه حاکم شرع میتوان از بیتالمال مبلغ مذکور را پرداخت و قصاص را به بر مرد قاتل جاری کرد» در صورت امکان نظر حضرت آیتالله مکارم شیرازی را در این مورد بفرمایید؟
لزومی ندارد که تفاوت دیه را از بیتالمال بپردازند مگر درجایی که ترک قصاص سبب فتنهای در آنجا گردد.