مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

اگر زمان پرداخت چک را تعیین نکرده و لفظاً نیز توافقى بر آن نشده، معامله مزبور صحیح نیست. و چک درهرحال حواله است و معامله در صورتى صحیح است که یا به‌طور نقد باشد و یا نسیه با تعیین زمان، و چک تا تاریخ آن معیّن نباشد براى معامله کفایت نمی‌کند. و اگر آگاهانه اقدام به ضرر خودکرده است قابل جبران نیست.

اگر چک روز و دارای محل باشد مانعی ندارد.

هرگاه عین مالى که خمس یا زکات یا نذر به آن تعلّق گرفته موجود است، خمس و زکات و نذر مقدّم مى باشد، و اگر عین آن موجود نیست، حق النّاس اولویّت دارد.

نام این کار را نمی‌توان رشوه گذاشت؛ بلکه حق‌الزحمه‌ای است که در مقابل کار مثبت و مفید و مشروع پرداخت می‌شود و لذا این کار براى دهنده و گیرنده حق‌الزحمه اشکالى ندارد.

هرکدام از آن دو زن مهریّه خودشان را می‌برند و مهریّه مانند سایر دیون است.

مهریّه مانند سایر دیون و هم‌ردیف آن‌هاست و باید از اصل ترکه پرداخت شود.

دیه جزء اموال آن مرحوم است و در درجه اول باید بدهی‌های او را از آن پرداخت. اگر چیزی اضافه آمد تعلق به ورثه دارد.

دیه مانند سایر دیون است و واجب است که از اصل مال او بپردازند ولی چنانچه اصل مال برای پرداخت دیه کافی نباشد ورثه وظیفه‌ای ندارند.

هنگامى که خانه در اختیار مسجد قرار گرفت، مى توان از درآمد مسجد خرج آن کرد.

چنانچه با دادن پول، باطلى را حق و حقّى را باطل نکند و حقّ کسى یا نوبت کسى را ضایع نکند اشکال ندارد و رشوه محسوب نمی‌شود ولى براى گیرنده اگر انجام این کار جزء وظایفش باشد حرام است.

چنانچه این کار موجب تضییع حقّ دیگران نشود و صرفاً به‌عنوان هدیه باشد، جایز است.

در فرض سؤال، این کار جایز نیست؛ مگر ضرورت مهمی در کار باشد و نیز شخص به‌هیچ‌وجه نتواند از راه دیگری به‌ حق شرعی و قانونی خود برسد؛ که در این صورت دادن پول برای او اشکالی ندارد، هرچند گرفتن آن برای کارمند حرام است.